2013 URTE BERRI ON

Ba hementxe duzue, urtero bezala, urte berri ona opa izateko erabiltzen dudan iruditxoa. Berez nahiko alferra izaki, behinola egin nuena hobetzeko gogo handirik ez, eta horrekin konformatu beharko duzue. Gainera, aizue, berrerabiltzea eta birziklatzea omen da etorkizuna. Horra ba.

Urte Berri on denoi, bada, eta datorren urtea oparoa izan dadila Donostiako arraunarentzat. 

PD: agur bero bat Donostiako arrantzale-kofradiari.

2013ko egutegi berria eta abenduko balea

Aurten ere, urte berriko egutegia bidali digu Donostiarrak bazkideoi. Traineruaren irudiak dira nagusi hilabeteetako argazkietan, beti bezala; irudi ikusgarriak dira, nahiz eta, pertsonalki, kirolaz aparteko argazki gehiago nahiko nituzkeen (ondoko argazkian agertzen dena, adibidez, edo egutegian bertan hilabeteetatik kanpo dauden bestelako argazki batzuk). Baina alferrikakoa da gustu kontuetan sartzea, ez?

Klubaren ohiko esponsorrez gainera, taberna ugari ageri dira egutegian Donostiarrari bere babesa (ekonomikoa, alegia) eskaintzen. Diru kopuru handirik emateko prest ia inor agertzen ez den garai honetan, aukera interesgarria izan daiteke diru kopuru txikiak emango dituzten babesle masa handiak lortzeko bide hori.

Neronek behintzat atseginez hartzen dut urtero egutegia, eta leku estrategiko bat apaintzen jarriko dut aurtengoan ere, munduak jakin dezan hor donostiarrazale bat dagoela. Bueno, munduak edo nire inguruko lau katuk. Baina jakin bezate.

Argazkia: EFE

Bestalde, gogoan izango duzuenez, balea bat azaldu zen Donostiako uretan duela egun batzuk, eta Kontxako hondartzan hil zen azkenean. Ikusmin handia sortu zuen gertaera horrek, ikusmina sortu zuenez.

Albistearen hari horri tiraka eta Orioko balearen bertso-paper zaharra nolabait atzakia gisa erabilita, idazki hauxe idatzi zuen Unai Elizasuk Irutxuloko HITZAn.

Eta bertan Donostiako trainerua aipatzen duelako ekarri dut idazki hori hona gogora: niri behintzat kuriosoa iruditu zitzaidan Unaik traineruaru buruz esaten duena eta erabilitako metafora.

Pepe Artolaren 1890eko bertsoak

Luis Karrili 1890ean Donostian egindako harrera
(Sorollaren margoa)

Honako bertso-paper hau Pepe Artola handiarena da. Idazle umoretsua eta pertsonaia bitxia, beste blog sarrera batean ere aipatu nuen Pepe Artola bereziki estimatzen dudala.

Bertso hauetan ere ikus daiteke bere ukitu berezia: 1890ean Donostiako traineruak Luis Karrilen gidaritzapean Ondarroa garaitu zuen desafio famatu hura, blogean hainbat aldiz aipatu duguna, du gai bertso-paperak. Estropada horri buruzko hainbat gauza komentatzearekin batera, 9. estrofan Ondarroako patroi Anbrosio Bedialaunetaren hitzak erabiltzen ditu, herri hartako bizkaieran: "Zer uste dozu: kara emotera zozala Paristarrari". 

Aipatzen dituen kontuen artean: 13. estrofan aipatzen duen bandera Bilboko Club Nauticok Ondarroari emanikoa da, Invencible del Cantábrico titulua ematen ziena. Bandera horrek aitortzen zuen titulua kuestionatzea izan zen desafioaren abiapuntua, Kantauri itsasoan nagusi izan nahi bazuten uretan Donostia garaitu beharko zutela esaten baitzuten donostiarrek.

7. estrofan kontatzen du tolosarrek Donostiaren kontra egin zutela apustu, esaten denez lekeitiarrek Ondarroaren kontra egin zuten bezala.

Amaitzeko bi ohar: tituluan azaroa badio ere, abendua behar du; eta 1. estrofatik aipatzen den Luix Torrekua Luis Karril da, honezkero ondotxo jakingo duzuen bezala. Horra bertsoak:

Estropara, Donostiarrak eta Ondarruatarrak jokatua, Azaroaren 2-an, 1890-an
1.	8.
Estropararik iñon jokatu	Bi egunetan egualdiyaren
baldin bada sekulan fin,	beldurraz ziran geratu,
Donostiarrak jokatu dute	irugarren goizian obea
Ondarruatarrarekin;	zitzaioten, bai, gertatu;
uste bañan lan txarragoari	lagun guztiyak patroiarekin
ziyoten aietxek ekin,	ziran ontziyetan sartu,
toki onian abiya ziran	eta nor bere tokiyetara
Luix Torrekuarekin!	jokatutzeko prestatu.
2.	9.
Lenaztandik milla duruak	Ango patroiak au esan ziyon
jartzen zituzten ain fiyo,	Luis Donostiarrari:
nairik beraren indarkeriya	«Zer uste dozu: kara emotera
zeruetaraño iyo;	zozala Paristarrari?».
bañan emengo jendiak sendo	Luisek sendo erantzun ziyon
aienari eldu diyo,	erdi parrez Anbrosiori:
beren arrunka urgullutsuak	«Zein dan geiago apostur' ontan
ziradelako meriyo.	ikusiko degu ori».
3.	10.
Bein jokatu nai, bestian uka,	Abiya ziran korneta jota
urrenguan berriz ixill,	biyak batetan lanian,
ibilli dute luzaro ontan	Donostiarrak artutzen diyo
zenbait istillu ta naspill;	aurria lenen golpian;
bañan azkenik konpondu ziran	ain gozokiro zetozen pozez
jokatzeko legez ta abill,	emenguak iya aidian,
Donostiarrak pozez joan ziran	aietako bi miñez gauz ez ta
naiz erdiyak birian ill.	erori ziran birian.
4.	11.
Gabez tranpiyan beiñ etorrita	Emengo denak oso ta bizi
nai zuten proban aritu,	iritxi ziran gordiñak,
eta emengo ondarruarrai	bestiak berriz asnase gabe,
ziyoten zerbait agindu;	odoltsu eta etziñak;
abek irtenik aien bidera	bire guztiyan saiatu eta
gabez ziyoten lagundu,	abek ingura eziñak,
bañan emengo arrantzaliak	eman ziyoten lenez gañera
azkar zuten au jakindu.	aieri tripako miñak.
5.	12.
Farolarekin aritu arren	Larogei ta bat minutu justu
gabez itsaso erdiyan,	zituzten pasa birian,
jakiñik aiek zer asmo zuten	sosegu onez iritxi ziran
emen zai zeuden guardiyan;	neurri parerik gabian;
eta itxonik etorri arte	minutu t' erdiz atzeragotik
jendiak molla berriyan,	bestiak erdi gordian,
denak arrika eman ziyoten	braketatikan eldu ta jaso
zebiltzalako tranpiyan .	zituzten denak aidian.
6.	13.
Pasaitarrakin zebiltzatela	Non dute orain lege gabeko
ote zuten an pentsatzen?	len jaso zuten bandera?
Gizarajoak toki onera	Oso altuan bazuten ere
desafiyo egin zuten;	sartu zaiote lur-pera;
dirua ere berak momiyo	merezi gabe zeukaten eta
aurretik zuten paratzen,	ekarri dute onera,
zazpi urteko lana badute	bear dan leku egiazkora,
orain malkoak sekatzen.	Donostiyako kaiera.
7.	14.
Aiek ain gogor ikusirikan	Urrenarako jakin zazute
erriyak zituzten alde,	au dala beti nagusi,
nai ez badezute sinistatu	eta Luixek koroi eder bat
Tolosarrenari galde;	dubela ondo merezi;
Gipuzkoatarren kontra joan dira,	amalau sari onragarriyak
guretzat askozaz obe,	ditu legez irabazi,
orain erdiyak gelditu dira	obe du iñork Donostiarren
txanpon zar bat ere gabe.	kontra sekulan ez asi.