2013 URTE BERRI ON

Ba hementxe duzue, urtero bezala, urte berri ona opa izateko erabiltzen dudan iruditxoa. Berez nahiko alferra izaki, behinola egin nuena hobetzeko gogo handirik ez, eta horrekin konformatu beharko duzue. Gainera, aizue, berrerabiltzea eta birziklatzea omen da etorkizuna. Horra ba.

Urte Berri on denoi, bada, eta datorren urtea oparoa izan dadila Donostiako arraunarentzat. 

PD: agur bero bat Donostiako arrantzale-kofradiari.

2013ko egutegi berria eta abenduko balea

Aurten ere, urte berriko egutegia bidali digu Donostiarrak bazkideoi. Traineruaren irudiak dira nagusi hilabeteetako argazkietan, beti bezala; irudi ikusgarriak dira, nahiz eta, pertsonalki, kirolaz aparteko argazki gehiago nahiko nituzkeen (ondoko argazkian agertzen dena, adibidez, edo egutegian bertan hilabeteetatik kanpo dauden bestelako argazki batzuk). Baina alferrikakoa da gustu kontuetan sartzea, ez?

Klubaren ohiko esponsorrez gainera, taberna ugari ageri dira egutegian Donostiarrari bere babesa (ekonomikoa, alegia) eskaintzen. Diru kopuru handirik emateko prest ia inor agertzen ez den garai honetan, aukera interesgarria izan daiteke diru kopuru txikiak emango dituzten babesle masa handiak lortzeko bide hori.

Neronek behintzat atseginez hartzen dut urtero egutegia, eta leku estrategiko bat apaintzen jarriko dut aurtengoan ere, munduak jakin dezan hor donostiarrazale bat dagoela. Bueno, munduak edo nire inguruko lau katuk. Baina jakin bezate.

Argazkia: EFE

Bestalde, gogoan izango duzuenez, balea bat azaldu zen Donostiako uretan duela egun batzuk, eta Kontxako hondartzan hil zen azkenean. Ikusmin handia sortu zuen gertaera horrek, ikusmina sortu zuenez.

Albistearen hari horri tiraka eta Orioko balearen bertso-paper zaharra nolabait atzakia gisa erabilita, idazki hauxe idatzi zuen Unai Elizasuk Irutxuloko HITZAn.

Eta bertan Donostiako trainerua aipatzen duelako ekarri dut idazki hori hona gogora: niri behintzat kuriosoa iruditu zitzaidan Unaik traineruaru buruz esaten duena eta erabilitako metafora.

Pepe Artolaren 1890eko bertsoak

Luis Karrili 1890ean Donostian egindako harrera
(Sorollaren margoa)

Honako bertso-paper hau Pepe Artola handiarena da. Idazle umoretsua eta pertsonaia bitxia, beste blog sarrera batean ere aipatu nuen Pepe Artola bereziki estimatzen dudala.

Bertso hauetan ere ikus daiteke bere ukitu berezia: 1890ean Donostiako traineruak Luis Karrilen gidaritzapean Ondarroa garaitu zuen desafio famatu hura, blogean hainbat aldiz aipatu duguna, du gai bertso-paperak. Estropada horri buruzko hainbat gauza komentatzearekin batera, 9. estrofan Ondarroako patroi Anbrosio Bedialaunetaren hitzak erabiltzen ditu, herri hartako bizkaieran: "Zer uste dozu: kara emotera zozala Paristarrari". 

Aipatzen dituen kontuen artean: 13. estrofan aipatzen duen bandera Bilboko Club Nauticok Ondarroari emanikoa da, Invencible del Cantábrico titulua ematen ziena. Bandera horrek aitortzen zuen titulua kuestionatzea izan zen desafioaren abiapuntua, Kantauri itsasoan nagusi izan nahi bazuten uretan Donostia garaitu beharko zutela esaten baitzuten donostiarrek.

7. estrofan kontatzen du tolosarrek Donostiaren kontra egin zutela apustu, esaten denez lekeitiarrek Ondarroaren kontra egin zuten bezala.

Amaitzeko bi ohar: tituluan azaroa badio ere, abendua behar du; eta 1. estrofatik aipatzen den Luix Torrekua Luis Karril da, honezkero ondotxo jakingo duzuen bezala. Horra bertsoak:

Estropara, Donostiarrak eta Ondarruatarrak jokatua, Azaroaren 2-an, 1890-an
1.	8.
Estropararik iñon jokatu	Bi egunetan egualdiyaren
baldin bada sekulan fin,	beldurraz ziran geratu,
Donostiarrak jokatu dute	irugarren goizian obea
Ondarruatarrarekin;	zitzaioten, bai, gertatu;
uste bañan lan txarragoari	lagun guztiyak patroiarekin
ziyoten aietxek ekin,	ziran ontziyetan sartu,
toki onian abiya ziran	eta nor bere tokiyetara
Luix Torrekuarekin!	jokatutzeko prestatu.
2.	9.
Lenaztandik milla duruak	Ango patroiak au esan ziyon
jartzen zituzten ain fiyo,	Luis Donostiarrari:
nairik beraren indarkeriya	«Zer uste dozu: kara emotera
zeruetaraño iyo;	zozala Paristarrari?».
bañan emengo jendiak sendo	Luisek sendo erantzun ziyon
aienari eldu diyo,	erdi parrez Anbrosiori:
beren arrunka urgullutsuak	«Zein dan geiago apostur' ontan
ziradelako meriyo.	ikusiko degu ori».
3.	10.
Bein jokatu nai, bestian uka,	Abiya ziran korneta jota
urrenguan berriz ixill,	biyak batetan lanian,
ibilli dute luzaro ontan	Donostiarrak artutzen diyo
zenbait istillu ta naspill;	aurria lenen golpian;
bañan azkenik konpondu ziran	ain gozokiro zetozen pozez
jokatzeko legez ta abill,	emenguak iya aidian,
Donostiarrak pozez joan ziran	aietako bi miñez gauz ez ta
naiz erdiyak birian ill.	erori ziran birian.
4.	11.
Gabez tranpiyan beiñ etorrita	Emengo denak oso ta bizi
nai zuten proban aritu,	iritxi ziran gordiñak,
eta emengo ondarruarrai	bestiak berriz asnase gabe,
ziyoten zerbait agindu;	odoltsu eta etziñak;
abek irtenik aien bidera	bire guztiyan saiatu eta
gabez ziyoten lagundu,	abek ingura eziñak,
bañan emengo arrantzaliak	eman ziyoten lenez gañera
azkar zuten au jakindu.	aieri tripako miñak.
5.	12.
Farolarekin aritu arren	Larogei ta bat minutu justu
gabez itsaso erdiyan,	zituzten pasa birian,
jakiñik aiek zer asmo zuten	sosegu onez iritxi ziran
emen zai zeuden guardiyan;	neurri parerik gabian;
eta itxonik etorri arte	minutu t' erdiz atzeragotik
jendiak molla berriyan,	bestiak erdi gordian,
denak arrika eman ziyoten	braketatikan eldu ta jaso
zebiltzalako tranpiyan .	zituzten denak aidian.
6.	13.
Pasaitarrakin zebiltzatela	Non dute orain lege gabeko
ote zuten an pentsatzen?	len jaso zuten bandera?
Gizarajoak toki onera	Oso altuan bazuten ere
desafiyo egin zuten;	sartu zaiote lur-pera;
dirua ere berak momiyo	merezi gabe zeukaten eta
aurretik zuten paratzen,	ekarri dute onera,
zazpi urteko lana badute	bear dan leku egiazkora,
orain malkoak sekatzen.	Donostiyako kaiera.
7.	14.
Aiek ain gogor ikusirikan	Urrenarako jakin zazute
erriyak zituzten alde,	au dala beti nagusi,
nai ez badezute sinistatu	eta Luixek koroi eder bat
Tolosarrenari galde;	dubela ondo merezi;
Gipuzkoatarren kontra joan dira,	amalau sari onragarriyak
guretzat askozaz obe,	ditu legez irabazi,
orain erdiyak gelditu dira	obe du iñork Donostiarren
txanpon zar bat ere gabe.	kontra sekulan ez asi.

Mila esker eta gero arte Mendi, ongi etorri Bixkar

"Mendi"
(Argazkia: Irutxuloko Hitza-Mikel Goñi)

Donostiako arraunari egiten dion jarraipen ezin hobean beste pauso bat emanez, Irutxuloko HITZAk eman zuen primizia: J.R. Mendizabal “Mendi” handiak utzi egingo du Donostiarra traineruko entrenatzaile kargua.

Dirudienez, lau urte hauetako lanarekin nolabait kemenez agortua geratu da, eta pentsatu du arnas hartzeko tartetxo bat ere behar duela. Klubean beste zeregin batzuetan parte hartzen jarraituko du, baina egunez eguneko zama gainetik kentzeko garaia iritsi zaiola uste du. Espero bezain kirol emaitza onak lortu ez izanak ere (azken urte honetan bereziki) izan omen du bere eragina erabaki horretan. Eta zergatiak bilatzen hasita, Donostiako arraun egitura berezia aipatu du, beste hainbat gauzaren artean. Baina ez dut gai hori berriro jorratuko, gehiegi errepikatzen naizen irudipena baitut aspaldian.

Donostiarraren proiektuan zutarri nagusi izan da Mendi, eta badiogu zer eskertua arraunzale donostiarrok. Mila esker eta… agur ez, gero arte, bada, Mendi. Hutsune galanta utziko digu, baina, klubean beste zeregin batzuetara lotuta jarraitzen badu, gaitz erdi, horrelako giza kapitala ezin baitu alferrik galtzen utzi arraunketa donostiarrak. Maiz gertatzen da zerbaiten benetako balioa ez dela behar bezala estimatzen zerbait hori falta zaigun arte. Hala ere, sinetsita nago ez dela horrelakorik gertatuko gurean eta Mendiren hutsunea beteko duenak neurri egokia emango duela.

Xabier Zabala "Bixkar" 
(Argazkia: Irutxuloko Hitza-Mikel Goñi)

Izan ere, Mendiren ordezkoa izateko Xabier Zabala “Bixkar” hautatu du Donostiarrako zuzendaritzak. Arraunlari eta entrenatzaile ezaguna da Xabier Zabala loiolatarra, esperientzia eta ibilbide luzekoa (arraunlari ibili da Ur-Kirolak, Zumaia, Trintxerpe eta Pasai Donibanen, eta azken bi urteotan Donostiarran bertan; eta lehenago ere izana da entrenatzaile Ur-Kirolaken eta Hernaniko gaztetxoekin).

Dudarik ez dago guztiz prestatua dagoela ardura hori behar bezala aurrera eramateko. Alderdi deportibotik, beraz, inolako aitzakiarik ez hautuari. Gainera, etxekoa izateak ematen dio bestelako garantia bat, klubaren egitura eta funtzionamendua, arraunlariak berak, eta Donostiako arraunaren gorabehera bereziak ondo ezagutzen dituenez.

Datorren astean dira hastekoak entrenamenduak. Hortxe ikusiko dugu plantilla nola geratu den azkenean, zein diren joandakoak eta zein etorritakoak. Ea lanean behar bezala aritu eta denboraldi-aurrea tajuz prestatzeko modua duten, neguko lan gogorraren ondorioz uda ahalik eta onena izan dadin.

2012-11-14an EDITATUA: Irutxuloko HITZAn elkarrizketa egin diote entrenatzaile berriari: plantillaren gorabeherak, denboraldi-aurrerako asmoak eta denboraldirako esperantzak ditu mintzagai.

Zorterik onena arraunlari denei! Eta animo!

Zorte on Xabier Zabala! Aupa Donostiarra!

Ohiko Batzar Nagusia azaroaren 16an

Donostiarra klubak bazkideen Ohiko Batzar Nagusia egingo du azaroaren 16an, 20:00etan. Hona hemen webgunean argitaratu duten deialdia.

Garrantzizkoa da herritarrak, bazkideak, klubaren nondik norakoetara hurbiltzea. Klubaren sozializazioa ez da besterik gabe jendeak estropadetan animatzea eta klubaren garaipenak (edo porrotak) norberarenak balira bezala bizitzea. Hori ez litzateke gutxi, ez horixe, orain baino donostiar gehiagok egingo balute. Baina, hortik harago, bazkideek inplikatu egin behar dute, klubaren gestio arazoak ere bizi egin behar dituzte, klubak oinarri sendoak izango baditu.

Horregatik, ez da gauza hutsala batzarrean datuak eta bestelako kontuak bazkideei plazaratzea, horrela hobeto ulertuko eta neurtuko baititu jendeak klubaren zailtasunak eta ezintasunak, edo aukerak eta anbizioak. Ezin baita ezagutzen eta ulertzen ez den zerbaitekin inplikazioa eratu. Eta, hartara, balizko garaipenak ospatzeaz harago, bazkideak klubaren partaide direla sentituko dira.

Ni behintzat hantxe izango naiz, ea zertan den gure Donostiarra.

PD: nire lagun batek dio ez dela oso Ohikoa izango azken hiru urteetan egin ez den zerbait, baina ez kasurik egin, nire lagunak oso mihi gaiztoa du.

Donostiarrak 5 urte

Bost urte bete ditu gaur Donostiarrak (nahiz eta estatutarioki 2007ko abenduaren 20an sortu zen eta 2008ko urtarrilaren 14an inskribatu zen Kirol Erakundeen Erregistroan, gaurko data hautatu dut nik, egun horretan sinatu baitzuten klubek eta udalak Donostiarra sortzeko hitzarmena). Bost urte pasatu dira, beraz, Donostiako arraun-kemena traineru bateratu baterantz bideratzeko erabakia sinatu zenetik.

Izango du askok zer kritikatu, izango da noski zer hobetu, izango da mamia eta gaia hitz egiteko eta hausnartzeko... Izango da. Baina, akordioa sinatu zutenek, izan zuten beste zerbait gogoan: traineru bateratu baten beharra, Donostiako arraunarentzat duen garrantzi estrategikoa.

Traineru bateratuak hiru ardatz nagusiren arteko lotura katalizatzen ditu: hiri bat - traineru bat - zalego bat. Hiru erpineko identifikazio horrek berebiziko garrantzia du herrien osagai emozional hain handia duen kirol honetan. Errazagoa da donostiar zale bat hiria ordezkatzen duen traineru batekin identifikatzea, nahiz eta zuzenean arraunarekin harremanik ez izan, zale-nukleo partikularrak biltzen dituzten klubekin identifikatzea baino. Eta identifikazio indartu horrek inplikazioak eta laguntzak (are ekonomikoak) erakartzeko bidea zabaltzen du. Txalorik beroenak, hortaz, duela bost urte proiektu honen beharra ikusi eta martxan jarri zutenentzat, eta ordudanik egunez egun ekimenari arnas ematen aritu diren laguntzaile guztientzat.

Izango da, seguru asko, pauso nabarmenagoak emateko ordua. Izango da Donostiak arraunean bere lekua berreskuratzeko garaia. Izango da zer borrokatu, izango da zer animatu, zer lagundu, izango da zer ospatu, zer lortu, zergatik barre eta zergatik negar egin… Izango da. Baina, jadanik, bada zerbait Donostiarra. Eta ez dut dudarik: lehen bost urteotan izan den hori etorkizunaren oinarria da, eta… izango da.

Zorionak eta Aupa Donostiarra!!!!

Datorren denboraldiari begira, zer?

Dudarik gabe, lanean murgilduta izango dira honezkero klubeko zuzendaritzakoak eta talde tekniko osoa. Kirolariak maiz zoriondu ditugu, eta uste dut urte osoan lan isil eta esker gaitzekoan aritzen diren arduradun horiek ere merezi dutela errekonozimendua. Bejondeiela haiei ere, beraz. Konfiantza dut gure arduradunengan; baina, azken denboraldietako neguetan gertatutakoa ikusita, zezenari adarretatik heltzeko garaia dela uste dut. Bertsolari txapeldun handi hark esan zuen bezala: “damu guztiak alferrik dira / garaia pasa ondoren”.

Pentsatzen dut amaitu berri den denboraldiaren analisia eta ongi nahiz gaizki egindakoaren diagnostiko zintzoa egin beharko dutela aurrena. Ongi egindakoa errepikatzearekin edo zertxobait hobetzearekin nahikoa izan daiteke. Gaizki egindakoari, ordea, aurrez aurre begiratu behar zaio, beldurrik gabe onartu eta hausnartu; beste biderik ez baitago okerrak zuzentzeko. Ez da lantegi makala, noski. Gogoeta horren beharra adierazi zuen Donostiarrako presidente Alberto Goitiak, klubaren webgunean azaldu den elkarrizketa honetan.

Zinez uste dut alderdi hau dela Donostiarraren alderdi ahula, “Akilesen orpoa”: Donostiako arraunean dauden proiektu desberdinak uztartzeko edo egokitzeko dauden zailtasunak; hau da, proiektuen arteko lehentasun-graduak ezartzean eta proiektuek elkarri jaten dioten esparrua mugatzean dauden iritzi desberdinen arteko tirabira deportiboa. Nahiz eta tirabira askatzeko negoziazioa “rollo” onez egin. Eta, hara, negoziazioz adostutako negu-prestakuntza horixe jarri da mahai gainean, “gaizki” egindako gauzen artean, denboraldiaren lehen diagnostikoetan. Ez dut, gainera, nik jarri mahai gainean, klub barneko tekniko, kirolari eta arduradunek egin dute. Lehen esan bezala, akatsak beldurrik gabe onartu eta hausnartu behar badira, nola ez ba egin?

Espektatiba handiegiak eduki izana ere aipatzen da, horrek gehiegizko presioa eta, gero, dezepzioa sortu duelakoan. Baina ez al zen, ba, normala aurtengoan espektatibak igotzea? Aspaldian ikusi diren osagairik onenak bildu ditu Donostiarrak aurten, eta hori arduradunen meritua da dudarik gabe: argi dago plantillak bazuela kalitatea udara hobea egiteko, denboraldiaren azken aldera frogatu denez; arraunaren berri dakien zentzuzko inork ez du zalantzan jartzen Mendi entrenatzaile bikaina dela; B traineruak talde sendoa bildu eta denboraldi ikaragarria egin du, badago hor etorkizuna bermatua puska baterako; Donostiako herritarrok sekula erakutsi dugun laguntasunik handiena erakutsi diogu traineruari. Eta, gainera, esan zidaten Donostiako klubak inoiz baino gehiago zeudela bat eginik proiektuaren inguruan, inoiz baino interes biziagoa zutela trainerua ondo ibil zedin, hainbat arrazoirengatik. Berriro diot horren meritua aitortu egin behar zaiela Donostiarrako arduradunei eta Donostiako beste klub denei.

Alabaina, traineru nagusiari (A traineruari) dagokionez, Kontxako txinparta ezin pozgarriago hori kenduta, esango nuke traineruaren inoizko dezepziorik handiena izan dugula aurten. Onartzen dut iritzi subjektiboa dela, baina nire ustez ez da espero zitekeenera iritsi, eta ez du Liga osoak izan duen kalitate hobekuntzaren erritmoa jarraitu. Eta erritmo hori handitu egingo da urtez urte.

Beraz, datorren denboraldiari begira zer? Geroak esan beza. Zezenari, ordea, adarretatik heldu behar zaio; eta gero gerokoak. Baina ez daitezela damu guztiak alferrik izan.

Ei, sanjuandarrak, 1879 eta 1920ko Kontxak donostiarronak dira !

Ba horixe, adiskide sanjuandarrak: Pasai Donibaneko herriak 10 Kontxako Bandera irabazi ditu historian zehar, ez gehiago ez gutxiago; eta 10 horien artean ez dago ez 1879koa, ez eta 1920koa ere. Bi horiek Donostiak irabazi baitzituen.

Kontua da azken urteotan kamiseta berezi bat soinean daramatela etortzen direla Kontxara zale asko traineru sanjuandarra animatzera: kolore arrosaren gainean zerrenda beltz bat du kamiseta horrek, San Juanek irabazitako banderen urteak goitik behera biltzen dituena. Ni kamiseta horri arreta handirik eskaini gabea nintzen, baina duela egun batzuk adiskide batek galdetu zidan ea datu horiek ondo zeuden, garaipen gehitxo irudituta-edo, eta zuzenean 1879 eta 1920 urteak aipatu zizkidan.

Egia da Kontxako Banderaren edizio askoren inguruan eztabaida eta zalantza ugari izan direla, baina duela dozena bat urte Rafael Aguirrek argitaratutako ikerketa lanaren ondoren (*), gauza asko argi geratu dira. Eta bada garaia datuak eguneratu eta zuzentzekoa, hutsegite gehiegi egiten baitira hedabideetako hainbat informazio eta palmaresetan. Baita (bereziki mingarria) Donostiako alkatearen ahotan ere, Kontxako Banderaren aurkezpen egunean bertan.

Hementxe duzue palmares zuzena Gipuzkoako Federazioaren webgunean (urtez urteko irabazleak, eta behean herri irabazleen zerrenda).

Adiskide sanjuandar bati galdetuta honako erantzuna jaso zen: 1879koa ez dago argi zeinek irabazi zuen San Juanek ala Donostiak, eta 1920ean tranpa egin zuen Donostiak eta Zarautzen jokatu zen bigarren estropada. Tira, ikustagun:

1879

Izagirre alkateak berak aurkezpen ofizialean esan zuena esan bazuen ere, Pasaiako Avante ez zen izan Kontxako Bandera bat irabazi zuen lehen trainerua. Luzaro hala uste izan bazen ere, gaur egun badakigu ez dela horrela. Rafael Aguirrek datu xeheak eskaintzen dizkigu horren inguruan (lehen hiru hitzak nahikoak diren arren):

"No se presentó la "Avante" de Pasajes de San Juan, patroneada por Ramon Goicoechea, ya inscrita. Y la lucha se redujo a tres embarcaciones, siendo el resultado:

1.   Lequeitiarra, matrícula S.S., con remeros de San Sebastian. Patrón Juan Cruz Carril, con bandera roja, en 20'12''

2.   Santa Justina, matrícula S.S., con remeros de Orio, Patron Jose Maria Michelena Loidi, bandera blanca, No consta el tiempo.

3.   Ondarroa, matrícula de Ondarroa, con remeros de Orio. Sin tiempo."

Datu zehatz eta konkretuak. Ez dut kontrako argudio zentzudunik ikusten. Kontxako lehen bandera, 1879koa, Juan Kruz Karril “Txorrolo” handiaren traineru donostiarrak irabazi zuen.

1920

Aurrena liburuko testua jarriko dut, eta gero emango dut iritzia.

                                         

"Primer domingo (...)

Primera tanda:                                     Segunda tanda

1. San Juan 20'12                               1. Santurce 20'39

2. San Sebastián 20'22                       2. Fuenterrabia 21’12

(...)                                                     (…)

Al termino de la segunda tanda, el delegado pasaitarra presentó una reclamación contra San Sebastian, por haber entrado dejando a babor la baliza tres siendo la suya la dos y contrariamente al reglamento vigente en la época. Dado que este hecho no había supuesto ventaja alguna a la Nuestra Señora del Carmen de Kiriko, ni había perjudicado a ninguna otra embarcación, el jurado desestimó la queja.”

Beste nonbait irakurria dut antolakuntzak ez zuela sobrako bosgarren baliza bat kendu eta hortik etorri zela Kirikoren nahasmendua-edo. Nolanahi ere, San Juan eta Donostia sailkatu ziren bigarren jardunaldirako; eta ez ahaztu garai hartan traineruak trukatu egiten zirela bigarren jardunaldi horretan. Segi dezagun Rafael Aguirreren kontakizunarekin.

Kiriko, 1920ko traineru donostiarrean

“(...) el domingo día 12 solo se presentó la tripulación de San Sebastian con la trainera de Pasajes San Juan, pues estaba regulado que había cambio de trainera. Tras una espera de 13 minutos, se dio la salida a la trainera donostiarra, que hizo el recorrido en un extraordinario registro de 19,45''

Al desembarcar en el muelle, el grupo sanjuandarra encargado de recoger la embarcación se dedicó a lavarla con aire provocador, como si hubiera quedado contaminada por los donostiarras. Se produjeron enfrentamientos, (...) no pasaron a mayores.

Se decía que el "forfait" de San Juan era debido a la superioridad de su trainera, mucho más ligera que Nuestra Señora del Carmen, y el terror a una clara victoria de los hombres de Kiriko, al utilizarla en la tanda de honor.

Disconformes con la decisión oficial San Juan y Santurce se enfrentaron el 26 de septiembre en aguas de Zarautz. Vencieron los sanjuandarras con 17,26 por 18 segundos de diferencia.”

Beno, hasteko, Donostiak tranparik egin zuenik ez dut uste. Hutsegite bat egin zuen, baina tranparik ez.

Baina, hala balitz ere, besterik gabe epaimahaiaren erabakiarekin konforme ez egoteak ez du ezer baldintzatzen. Onerako edo txarrerako, hark du erabakimena eta onartu beharra dago. 1983ko boikota egin zutenek arrazoia zuten seguru asko, baina bandera Oriok irabazi zuen. Eta 2005ekoa Hondarribiak. Donostiak 1920ko bigarren jardunaldian parte hartu zuen, eta San Juanek ez. San Juanek eta Santurtzik Zarautzen egin zutena ez dakit zer izango zen, baina Kontxako Bandera ez behintzat. Bandera hura San Juanek irabazi zuela defendatzea absurdoa da.

Adibidez, 1895ekoan Donostiak ezin izan zuen parte hartu, antolatzaileek hala erabaki zutelako (azken 7 ediziotan garaile izan zen Donostia, eta, hau baztertuta, inguruko herrietako traineruak etortzera anima zitezen nahi zuten antolatzaileek), eta donostiarrek egin zuten aparteko protesta estropada bat; baina inori ez zaio okurritzen edizio hori Donostiari konputatzea. Ez eta 1921ekoa ere, nahiz eta bi igandeen baturan denbora hobea egin zuen Donostiak Pasaiako La Union-ek baino; baina, garai hartan, ohorezko txandakoek bakarrik irabaz zezaketen bandera, eta Donostiak lehen txandan hartu zuen parte bigarren igandean. Inori ez zaio okurritzen edizio hura erreibindikatzea donostiarrontzat. 1921ekoa Pasaiako (ez Pasai San Juaneko) La Unión-ek irabazi zuen, eta kitto.

Amaitzeko, ez dut uste ahaztekoa denik Rafael Aguirreren testuan letra lodiz markatutakoa: lehen jardunaldian 10 segundoko tarte eskasa izan ondoren, traineruen trukeak asko aldatuko zituen joko baldintzak bigarrenean, eta bigarren igandean Kirikoren mutilek traineru pasaitarrean lortutako denbora bikainak arrazoia ematen dio uste horri. Hortxe uzten dut datua.

(*) AGIRRE, Rafael: DONOSTIAKO ESTROPADAK 1879 -2001 REGATAS DE LA CONCHA. Kutxa, Donostia, 2001.

Bikain atzo gure traineru bipolarra

Baziren 10 urte luze atzo lortutako hainbat gauza lortzen ez zirela: adibidez, irabazletik minutu bat baino denbora gutxiagora iristea eta bi jardunaldien baturan irabazletik bi minututik behera geratzea (Arraun Lagunak, 2002). Baita (ekaitz edo besteren lesiorik gabe) zortzigarren postuari ihes egitea (Arraun Lagunak, 2001).

Eta 20 urte dira ia (erraz esaten da) traineru donostiar bat 20 minututik jaitsi zen azken alditik. Telebistan bigarren aldia dela esan bazuten ere (eta gaur egunkariren batek ere hala dio), bosgarren aldia da donostiarrek muga hori gainditzen dutena: Arraun Lagunak 19:48,61 (1991), Ur Kirolak 19:50,62 (1993), Arraun Lagunak 19:50,81 (1992), Arraun Lagunak 19:56,89 (1993) eta atzo Donostiarrak 19:54,24. Kaiku indartsutik 44 segundo eskasera, eta Astillerorekin buruz buruko lehia estuan. Bi jardunaldiak batuta, donostiarren historiako hirugarren denbora onena lortu zen 1991 eta 1992ko Arraun Lagunaken atzetik.

Atzo lortu zena, beraz, kontuan hartzekoa da, eta esan liteke donostiarrok gure bandera nagusian aspalditik jasotzen dugun poz apurrenetako bat izan zela. Hor duzue irudian, 3. minutuan estropada buru gure trainerua. Ederra izan zen ikustea nola estropada osoan neurria emanez ibili ziren gure mutilak, eutsi eta eutsi. Eta harrobiko 8 arraunlari izanda traineruan. Bejondeizuela, benetan!

Horregatik, are tamalgarriagoa izan zen lehen jardunaldian izandako emaitza. Nabarmena da badela ontzi horretan materia nahikoa atzoko neurritik hurbilago ibiltzeko. Baina, denboraldi osoan bezala, irregulartasuna izan da nagusi Kontxan ere: huts handiko estropadak eta maila oneko estropadak. Hori izan da aurtengo Donostiarra bipolarraren gurutzea.

Tira, espero dezagun atzokoa inflexio puntu bat izatea. Hiri eta klub honek eman dezakeenaren lehen zantzuak izan daitezela. Bestalde, guztiz pozgarria izan zen hainbeste eta hainbeste bandera eta kamiseta ikustea donostiarron etxe, balkoi eta soinean (ez ordea alkatearenean eta zinegotzi batzuenean).

Eta noski, txalo bero bat Kaiarribako arranplan iskanbila eta giroa jartzen ibili ziren arraunzale burrunbatsu horiei. AUPA DONOSTIARRA!!!

Kontxako Bandera Donostian azken aldiz utzi zuen elkartearen historia liburu batean

Kontxako Bandera puri-purian dugu egunotan eta, nola ez, bandera etxera ekarri ez dugun denbora luzea datorkigu gogora gehiegitan donostiarroi. Dakizuen bezala, irabazitako banderen rankingean 3.ak bagara ere, 1950 urtean irabazi zuen traineru donostiar batek azken aldiz Kontxako Bandera, duela 62 urte luze jada. Bada zeozer, zeozer badenez. Eta, noski, Parte Zaharreko Esperanza kirol elkartea izaten da hizpide horrelako oroitzapenetan, elkarte horixe izan baitzen bandera horri Donostian eutsi ziona.

Kontua da 100 urte betetzen dituela Esperanzak aurten, 1912an sortu zenez. Mendeurrena ospatzeko ekitaldi edo ekintzen artean, soziedadearen bizitza xeheki biltzen duen liburu bat egitea erabaki zuten, eta liburu horren berri ematen digu bere egileak, Iñigo Aguayok, Irutxuloko HITZAk gaurko alean. Gaur egun bizirik Inus Etxeberria besterik ez duen arraun talde hura 1948-1958 hamarkadan ibili zen indar betean, eta traineru hari buruzko gauza jakingarriak kontatzen dizkigu Aguayok elkarrizketan. Liburua irakurtzeko harra ere sortzen digu barnean. Niri bai behintzat.

Beste baterako utziko dugu traineru hau aipatzen den guztietan "arrautza" aipatzen duten beste herrietako arraunzaleei erantzuna ematea; izango da beste uneren bat zozoak, beleak eta ipurdiak haizatzeko.

2012 Liga amaitu da

Tira, amaitu zaigula 2012 KAE Liga ere. Azkenean, 5. postuan amaitu du Donostiarrak, iazko emaitzak nolabait errepikatuz.

Esan beharra dago, hala ere, goranzko joera bat nabaritu dela azken jardunaldietan, nahiz eta irregulartasuna ere erakutsi den emaitzetan. Baina esanguratsua ere bada denbora eta postu onenak azken estropadetan lortu izana.

Ez gara berriro ere denboraldi hau izan den dezepzioa jorratzen hasiko. Espektatibak ez dira bete, beste maila bat emateko plantilla zegoen. Dagokionak egin beharko luke gertatu denaren arrazoien analisia, hurrengo urteetan errepikatu ez dadin. Eta dudarik ez dut egingo dela analisi hori. Ez dut, beraz, hor sakonduko, inor mindu ez dadin.

Orain, azken egunetako gorakada horri Kontxan errematea ematea litzateke onena. Bada garaia etxean neurria ematekoa, eta badu traineru horrek nahikoa ezpala horretarako.

Azpimarratzekoa da B traineruaren errendimendu bikaina. Arraunlari talde gazteak aurrerapauso nabarmena egin dute aurten, 4. postuan amaitu dute (hirugarren izanik denboraldi ia osoan), eta ezin uka daiteke klubarentzat sekulako garrantzia duela horrelako oinarri sendoa izatea. Talde horri ibilbidea erraztea izango da klubaren egitekoa.

Goian duzue bi traineruetan arraunlari bakoitzak jokatutako estropada kopurua.

Beno bada, datorren urteko liga hobea izango delakoan, eutsi gogor Donostiarrako arraunlariak, eta eman egurra Kontxan. Zuei laguntza emanez oihuka izango gaituzue petriletik!

Orfeoiaren kontzertuko agur hitzak

Nire eskura iritsi da Donostiako Orfeoiak, Donostiarraren eskutik, abuztuaren 10ean Trinitate Plazan eman zuen kontzertuko sarreraren idazkia.

Kontzertuaren hasieran, Unai Elizasuk agur hitz batzuk eskaini zizkien kontzertua entzutera bertaratu zirenei. Elizasu, bertso munduan ezaguna izateaz gainera, Donostiarra traineruko arraunlari ere bada, eta bere agur horretan nolabait uztartu egin zituen orfeoi baten eta traineru baten jarduerak, eta aipatu zuen Donostiako orfeoia donostiarrontzat den ikonoaren parekoa nahi dugula gure trainerua ere.

Ba horixe, idazkia nire eskura iritsi dela, eta zuekin konpartitzeko modukoa iruditu zaidala. Hortxe doa:

"Gabon eta ongi etorri, Donostiarrako traineruaren alde antolatu dugun Donostiako Orfeoiaren kontzertu honetara.

Emanaldiari hasiera eman aurretik, eskerrak eman nahi dizkiegu, Donostiarra traineruaren proiektuan babesle eta laguntzaile, edo hobe esanda, tostakide zaituztegun guztioi. Eskerrak eman, Donostiako udalari ere. Euren babesa, olatuak baitira guretzat. Olatu hauen gainean, gure lana, azkar eta ondo egin ahal dugulako.

Eta gaurko honetan, modu berezian eskertu nahi dugu, Donostiako orfeoia. Azken batean, arraunlariok  oso identifikatuak sentitzen garelako zuekin.

Arraunlariok, akordean arraun egitea dugulako helburu. Itsasoaren pentagraman, notak marrazten ditugu paladaro. Haizearen melodian, gure arraunkaden erritmoa harmonikoa izaten ahalegintzen garelako.

Zuek, ahotsa tonuan jartzeko whiskia hartzen duzuen bezala, hartzen dugu guk ere... bueno, alegia.. oso identifikatuak sentitzen garela zuekin.

Egunen batean, donostiar zalegoak, halako orfeoia izatearen harrotasun bera, traineruarekin izan dezan, lanean dihardugu. Traineruaren babesean sorturiko kamiseta bana utzi dizuegu aulkietan, Donostiako estropadatan jantzi dezazuen. Orfeoiak ahots kolore asko dituen bezala, Kontxako estropadan, kolore guztien artean, kamiseta zuriak ikusi nahiko genituzke uretatik, eta kamiseta zuri horien babesean irten, eta sartu nahiko genuke portuan.

Aurkezpenari bukaera emateko, hona hemen gaurko tripulazioa, ababorreko kontraalto eta istriborreko sopranoak, popako bajo eta brankako tenoreak. Euren formarik gorenean datoz, Trinitate itsaso eder honetara.... Sainz Alfaro patroi dutela, gure estropada batean, minutuak beste, kantu eskainiko dizkigute. Ziurrenik, kantu gehiago entzungo zenituzkete pozik... guk ere, minutu gutxiagoan egin nahiko genituzke estropadak, baina.

Besterik gabe, goza ezazue gaurko Donostiako orfeoiaren emanaldiarekin... goza ezazue, bihar bertan hasiko den Donostiako Aste nagusiarekin... eta goza ezazue... bueno ez, Donostiako arraunlariok, zuek gozarazten ahaleginduko gara datozen estropada, eta batipat, Iraileko lehen bi igandeetan, Kontxako badian."

Hala bedi, Unai, azken esaldikoa batez ere.

Tostako arrauna: donostiarren garaipenak

Jende askorentzat, gehiegirentzat, arrauna ACT ligarekin eta telebistaren arreta mediatikoarekin sortu zen. Hori baino lehenagokoa ez da existitzen haientzat, edo topiko huts batzuk besterik ez dituzte ezagutzen. Baina ez, arraunak badu bere historia luzea, belaunaldi ugariren jarduna hartzen duena.

Hala, behin, Donostia arraunean hutsaren pareko (izan) dela esaten zidaten batzuekin hitz egiten jardun nintzen, eta konturatu nintzen horretaz guztiz sinetsita zeudela eta inguruko gehienak uste berekoak zirela. Ni datu batzuk ematen saiatu nintzen (haien iritzia aldatzeko arrakasta handirik gabe), eta gero, etxera bueltan, gogoeta egin nuen neronek ere ez nekiela Donostiako ontziek lortutako garaipen askoren berri. Eta pentsatu nuen ea egongo ote zen nonbait informazio hori dena bildua. (Tostako arraunaz ari naiz hemen, nahiz eta jakina den arraunketa mugikorrean ere Donostia aitzindari izan dela eta garaipen asko lortua dela historian zehar).

Horrek akuilatuta, han eta hemen datuak jasotzen aritu izan naiz (oso modu arin eta alferrean egia esan), eta biltzen nituen datuak Wikipedian jartzen aritu naiz, nonbait jasoa gera zedin, ni baino lan handiagoa egin duen eta informazio hobea duen lankideren baten laguntzarekin. Hortxe duzue eskura informazio hori dena, sarrera honetan: Donostiako traineruak: Donostiako ontzien palmaresa. Datu horiek zenbaki eta taula modura bilduta ikus ditzakezue irudi hauetan, hainbat modutara sailkatuta. (Bide batez, esan behar dut Wikipediaren euskarazko bertsioa askoz osatuagoa dagoela erdarazkoa baino, arraun estropada eta kluben informazioari dagokionean. Jo ezazue euskarara beraz... hor ere).

Informazio interesgarria irudituko zaizuela espero dut. Eta, noski, ez dut dudarik datu hauetan hutsuneak izango direla. Guztiz eskertuko nuke lan hau osatuko eta hobetuko duen edozein informazio.

Donostiarra ETBko programan

ETB-K kateak astelehen gauetan ARC ligari eskaintzen dion programan Donostiarrari buruzko erreportajetxoa eman zuten joan den astean. Behean duzuen bideoko 1:15 minutuan hasten da.

Unai Elizasu eta Xabier Zabala ("Bixkar") arraunlariak agertzen dira, baita Mendi entrenatzailea ere, Donostiarrak denboraldi honetan izan duen ibilbideari buruz hitz egiten: denboraldi-aurreko planifikazioa, liga hasierako zailtasunak eta etorkizunerako asmoak. Gainera, Elizasuk irrati-programarako egindako testu batek markatzen du erreportajearen sarrera eta amaiera. Hortxe duzue bada:

Portaletas - Trophée Teink 2012

Iaz ere eman nizuen Teink zeharkaldiaren berri. Arraun estropada interesgarri honetan, Donostiako talde bat dugu, Portaletas izenekoa.

Bada, aurten ere abian jarri da Teink 2012 zeharkaldia. Facebookeko helbide honetan aurkituko duzue arraunlari donostiar horien partaidetzari buruzko informazioa: Portaletas - Trophée Teink 2012. Bertan azaltzen dira estropadaren ibilbidea, egutegia, eta argazkiak.

Merezi duen ekimen bat dela uste dut, eta arreta pixka bat eskaintzea ere ez legoke gaizki. Zorte on Portaletasentzat.

Suspertzen ari da Donostiarra

Ligaren erdia joana den honetan, badirudi bere neurri onenaren bidean jarri dela Donostiarra. Denboraldi hasiera ez zen batere ona izan, espero baino askoz postu eta denbora eskasagoak lortu zituen gure traineruak. Emaitzak pentsatu bezain onak ez zirela onartuta ere, klub barrutik konfiantza transmititzen zen, egiten ari zen lanak bere fruituak emango zituelakoan.

Eta, hala, azken hiru estropadetan koska bat gora egin dela ikus daiteke. Uztailaren 28ko Getariako estropadan, 3. postua lortu zuen Donostiarrak,  bere txanda aise irabazita eta ohorezko txandako Santurtzi eta Elantxobe gaindituta. Hurrengo eguneko Lekeitioko banderan, segundo eskasera egon zen txanda irabaztea eta ohorezko txandako Lekittarra gainditzea. Eta atzo, Orioko banderan, berriro ere 3. postua lortu zuten, bere txandan nagusi, eta goiko txandako Lekittarra eta Elantxoberi irabazita. Oriori ez beste denei irabazi die estropadaren batean. Badirudi, gainera, postuetan ez ezik, denboretan ere aurrera doazela gure mutilak, azken hiru estropadetan 30 segundo baino gutxiago kendu baitizkie Oriok, eta atzokoan 18 segundo eskas besterik ez. Eta, lehen aldiz, iazko puntu kopurua gainditu du Donostiarrak (53 zeramatzan iaz zazpigarren estropadan, eta 55 aurten).

Espero dezagun hobekuntza horrek gora egingo duela, taldea batzen eta puntuan jartzen doan heinean. Kontxara unerik egokienean iristea litzateke onena. Ez dakit ezustekoren bat emateko, baina bai, gutxienez, etxeko zaleak gustora eta pozik uzteko. Hala izan bedi.

Ezin ahaztu, era berean, B traineruaren lan paregabea. Trintxerpe eta Orio indartsuen ondoren, sailkapen orokorreko 3. postua sendotu besterik ez dute egiten astez aste. Atzo ere oso emaitza ona lortu zuten Plentzian. Etorkizuna zuena da mutilak.

Argazkia: Klausser.

Orfeoi Donostiarraren kontzertua abuztuaren 10ean

Donostiarrak kontzertua antolatu du aurten ere: Donostiako Orfeoia, abuztuaren 10ean, 22:30ean Trinitate Plazan.

Sarreren prezioa 18 eurokoa izango da, baina Donostiarrako bazkideek 15 euroan lortzeko aukera izango dute abuztuaren 8a baino lehen hartzen badituzte. Horretarako, bazkideek (bazkide txartelarekin) klubak Salamanka Pasealekuan duen lokaletik pasa beharko dute, 17:30etik 19:30era abuztuaren 1, 2, 3, 6, 7 eta 8an. Bakoitzak bi sarrera hartu ahal izango ditu.

Emakumeak Kontxan duela 115 urte: Pasaiako batelerak.

Emakumeek 2008an hartu zuten parte lehen aldiz Kontxako Banderan. Aurrerapauso nabarmena izan zen hura emakumeen arraunarentzat, pixkanaka egituratzen eta garatzen zihoan modalitate horri aurrenekoz eskaini baitzitzaion tostako arraunketan den proba garrantzitsuenean lehiatzeko bidea.

Alabaina, ez zen hura izan emakumeak Kontxan arraunean aritu ziren lehen aldia. Urte dezente atzera egin beharko dugu, 110 urte baino gehiago egin ere, eta hara: 1897an Pasaiako batelera ospetsuak estropadan lehiatu ziren Donostiako badiako uretan.

Ezaguna da Pasaiako batelerek izan zuten sona, eta ez dugu blog honetan haien berri xeherik emango (interesa duen irakurleak, hemen topatuko du informazio gehiago), baina aitortu behar da arrasto sakona utzi zutela arraunaren historian Victor Hugo idazlea eta Felipe IV.a erregea bezalako pertsonaiak liluratu zituzten emakume haiek.

Bada, esan bezala, Laura Hermo eta bere neskek emakumezkoen I. Kontxako Bandera Galizia aldera eraman baino 111 urte lehenago, batelera pasaitar haiek arraunean aritu ziren Donostiako uretan, 1897an. Gizonezkoen estropadak puri-purian ziren garai hartan Kontxan, eta pentsa liteke arrakasta-olatu horri jarraituz antolatu zela Donostian estropada hura.

Launa arraunlariko hiru ontzik hartu zuten parte, milia bateko ibilbidean, eta, arraunlari edo ontzi irabazleen izenik gorde ez bada ere, badakigu 9 minutu eta 25 segundoko denbora behar izan zutela milia hori egiteko. Ez dakit, ordea, horrelako beste estropadarik egin zen ala gauza guztiz bakana izan zen.

Uste dut gustura ikusiko lituzketela batelera haiek gaur egun emakumeek egunez egun eskaintzen dizkiguten arraun-ikuskizun paregabeak.

1890eko kartel kuriosoa

Traineruen historiako pasarterik ezagunenetako bat da 1890ean Donostiak eta Ondarroak jokatutako desafio-estropada hura, donostiarrek Luis Karrilen gidaritzapean irabazitakoa. Blog honetan eman nuen desafio horren berri sarrera honetan.

Interneten beste gauza batzuen bila nenbilela goiko irudi hori aurkitu dut, eta hona ekartzea pentsatu dut, kuriosoa edo, gutxienez, ikusgarria delakoan. Garai bateko estetikaren erakusgarria bai behintzat. Irudian agertzen den argazki hori nonbait ikusia nuela iruditzen zitzaidan, eta bai, oker ez banago, Ollagorra soziedadeko beheko solairuko paretan zintzilik dago.

PD: Facebooken ohar bat egin dit Orioko arraunzale batek. Horri esker jakin dut hemen informazio gehiago eskaintzen dela irudi horri buruz. Mila esker arraunzale horri.